Ελεύθερη Βούληση: Ένα βαρύ Προνόμιο

Δεν φαίνεται να έχουμε άλλη επιλογή παρά να επιλέγουμε διαρκώς γιατί αυτό με το οποίο είμαστε προικισμένοι είναι η δική μας ελεύθερη βούληση.

Ελεύθερη Βούληση: Ένα βαρύ Προνόμιο

Υπάρχει ένα κρίσιμό σημείο όπου η ελεύθερη βούληση συναντά την αναπόδραστη αναγκαιότητα. Και είναι τότε που ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις συνέπειες (τις καλές αλλά και τις κακές )των επιλογών μας, αυτών των επιλογών που τόσο ελευθερα  έχουμε κάνει.

Ευλογία και δώρο

Αυτή η θρυλική, πολύτιμη και πολυπαινεμένη ελεύθερη βούληση (μαζί με την λογική) είναι  το  πιο γενναιόδωρο, ευγενές, και αγαπησιάρικο δώρο του Θεού στον άνθρωπο.

Είναι με τη δική μας θέληση που αγαπάμε και πιστεύουμε στο Θεό  -ή όχι.
Επιλέγουμε ελεύθερα να κάνουμε το καλό - ή όχι.
Είμαστε πάντα ελεύθεροι να  επιλέξουμε να κάνουμε το σωστό- ή  και όχι.
Κι ακόμη, είμαστε ελεύθεροι να αποφασίσουμε  τι είναι σωστό για μας  - και τι όχι.

Αλλά ακόμη και όταν προσευχόμαστε βαθιά για κάτι που θέλουμε πολύ, πολύ συχνά η απάντηση στις προσευχές μας δεν έρχεται μόνη της, όπως το ζητήσαμε  αλλά  μάλλον ως δίλημμα, ως δυνατότητα  και πάλι επιλογής μεταξύ εναλλακτικών.

Έτσι ώστε, και πάλι, να χρειαστεί να επιλέξουμε, έτσι ώστε και πάλι η επιλογή που θα κάνουμε και η απόφαση που θα πάρουμε να καθορίσει την  πορεία μας, να κατευθύνει ή να αλλάξει την μοίρας μας.

Τι μας  κάνει να επιλέγουμε το ένα ή το άλλο, αν είναι πεπρωμένο ή τυχαιότητα είναι μια μεγάλη συζήτηση. Αν το αντιμετωπίσουμε με λίγο χιούμορ, θα  θυμηθούμε τα λόγια του Μάρκου Αυρηλίου που μας συμβούλευσε να " υποταχθούμε στην μοίρα της ελεύθερης βούλησής μας". Και πολύ αργότερα, ήρθε ο Καρλ Γιουνγκ να τονίσει το  παράδοξο της ζωής, λέγοντας -και όχι άδικα- ότι 'ελεύθερη βούληση είναι η ικανότητα να κάνουμε ευχαρίστως  αυτό που πρέπει να κάνουμε'.

Μικτή ευλογία

Η ελεύθερη βούληση είναι μια μικτή ευλογία, και όπως όλα τα ωραία και καλά πράγματα στη ζωή, έρχεται με κάποιο τίμημα.

Κάθε φορά που έχουμε την πολυτέλεια  της επιλογής πρέπει  να πάρουμε μια απόφαση και να επιλέξουμε κάτι  αλλά και να απορρίψουμε κάτι άλλο.

Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε  επιλογές, αλλά δεν είμαστε ελεύθεροι από τις συνέπειες  που συνοδεύουν την κάθε επιλογή μας.

Μας αρέσουν οι επιλογές μας αλλά όχι οι συνέπειες αυτών

Αν κατανοήσουμε αυτήν την αλήθεια  της ζωής και την αποδεχθούμε, τότε κάθε φορά που καλούμαστε (είτε γιατι μπορούμε είτε γιατί πρέπει)  να κάνουμε μια επιλογή και να πάρουμε μια απόφαση, φρόνιμο και καλό για μας είναι:

  • να πάρουμε το χρόνο μας και να εξετάσουμε νηφάλια τις επιπτώσεις της επιλογής μας στη ζωή τη δική μας και των άλλων σε βάθος χρόνου.
  • να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Αυτό που επιθυμούμε πολύ,αυτό που θέλουμε να κάνουμε ίσως να θολώνει την κρίση μας και να μας κάνει να παραβλέπουμε τα συνεπακόλουθα.
  • πρέπει να ζυγίζουμε με καθαρό μυαλό τη σπουδαιότητα αυτού που θέλουμε από τη μια, και των συνεπειών της επιλογής μας από την άλλη.

Είμαστε εντάξει  με τις συνέπειες της επιλογής μας; Μας αρέσουν ; Αν όχι, είμαστε συμβιβασμένοι ή έτοιμοι  να αποδεχθούμε και να ζήσουμε με τις όχι και τόσο επιθυμητές συνέπειες;

Αν ναι, τότε όλα καλά, προχωράμε!

Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε  επιλογές, αλλά δεν είμαστε ελεύθεροι από τις συνέπειες  που συνοδεύουν την κάθε επιλογή μας.

Αν όμως,  οι όποιες συνέπειες είναι κάτι που μάλλον δεν θέλουμε ούτε να σκεφτούμε (πόσο μάλλον να αναλάβουμε  και 'σαν έτοιμοι από καιρό' να υποστούμε με αξιοπρέπεια), αν στη ζυγαριά μας  οι συνέπειες βαραίνουν περισσότερο  από την ευχαρίστηση της επιλογής μας, μήπως  να το ξανασκεφτούμε; Μήπως η επιλογή μας δεν αξίζει το κόστος τελικά;

κάθε φορά που επιλέγουμε το ένα ή το άλλο, ουσιαστικά - είτε μας αρέσει είτε όχι - 'επιλέγουμε'  και τις συνέπειες που συνοδεύουν κάθε μας επιλογή.

Μήπως να ξαναθυμηθούμε τη  σκληρή αλήθεια ότι κάθε φορά που επιλέγουμε κάτι, ουσιαστικά "επιλέγουμε" και ό,τι αυτό συνεπάγεται ; Ομολογουμένως, είναι πολύ φρόνιμο και συνετό για να είναι εύκολο.

Πεπρωμένο και ελεύθερη βούληση

Αλλά πάλι, ποιος είπε ότι η ελευθερία σημαίνει ευκολία;  'Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία' είπε ο ποιητής, θέλει αρετή , τόλμη και κότσια η ελευθερη βούληση , θα πω κι εγώ και εσύ το ξέρεις καλά αυτό. Όλοι το ξέρουμε, ακόμη και αν δεν το  παραδεχόμαστε.

Ιδανικά, μπροστά σε κάθε δίλημμα που έχουμε, σε κάθε σταυροδρόμι της ζωής, κάθε φορά που οι επιλογές και αποφάσεις μας μπορούν να στρέψουν τη ζωή μας προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση, έτσι πρέπει να σκεφτόμαστε, και να αναλογιζόμαστε τις συνέπειες των επιλογών μας.

κάθε φορά που επιλέγουμε κάτι, ουσιαστικά "επιλέγουμε" και ό,τι  αυτό συνεπάγεται .

Οπωσδήποτε, μιλάω για τις συνέπειες  τις οποίες είμαστε σε θέση να προβλέψουμε με καλή κρίση, λογική και ρεαλισμό. Γιατί, βεβαίως, μπορεί να προκύψουν  και  απρόβλεπτα γεγονότα και  καταστάσεις ικανά να  αναστατώσουν,  ή και να αλλάξουν τη ρότα της ζωής μας. Τέτοια αναπάντεχα γεγονότα και συνθήκες, εννοείται ότι  δεν είναι απόρροια προηγούμενων επιλογών μας.

Αλλά και τότε ακόμη, θα χρειαστεί να επιλέξουμε πώς θα αντιμετωπίσουμε τις απρόβλεπτες καταιγίδες της ζωής.

Η ελεύθερη βούληση η δική μας, όμως, δεν αφορά στις καταιγίδες που μας δίνει η ζωή αλλά στο πώς θα αντιμετωπίσουμε τη θύελλες, και, αναλόγως  με το τι κάνουμε, πόσο βρεγμένοι ή τσακισμένοι  θα βγούμε από αυτές.

Εξάλλου, εύστοχα ο Jawaharlal Nehru παρομοιάζει  τη ζωή  με ένα παιχνίδι τράπουλας. "Το  χαρτί που μας τυχαίνει  είναι ντετερμινισμός. Ο τρόπος που το παίζουμε  είναι  ελεύθερη βούληση".

Η ελεύθερη βούληση , όπως και η ελευθερία, ,είναι δώρα πολύτιμα και ιερά του Θεού στον άνθρωπο. Με τη δική μας ελεύθερη θέληση και επιλογή μπορούμε ανά πάσα στιγμή να δώσουμε κατεύθυνση   ή ακόμη και να αλλάξουμετην πορεία της ζωής μας. Αυτό το θείο δώρο σημαίνει ότι είμαστε ελεύθεροι να επιλέξουμε να κάνουμε το καλό αντί για το κακό, το σωστό και ωφέλιμο αντί για το λάθος ή επιζήμιο.

Αλλά είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι κάθε φορά που επιλέγουμε το ένα ή το άλλο, ουσιαστικά - είτε μας αρέσει είτε όχι - 'επιλέγουμε'  και τις συνέπειες που συνοδεύουν κάθε μας επιλογή.

Επομένως, καλού κακού, θυμήσου, όταν  προσεύχεσαι,  ή έστω θέλεις  κάτι πολύ, το νου σου,  γιατί μπορεί κάλλιστα να το έχεις! Και αυτό που θέλεις , αλλά και ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Αν το  πιστεύεις αυτό ή αν το απορρίπτεις, και πάλι δική σου επιλογή είναι.

Στο κάτω-κάτω, ελεύθερη βούληση είναι αυτή!
Το νου σας, όμως, φίλοι μου. Προσοχή στις συνέπειες! :)


Ευγνωμοσύνη, Ρόδα και Αγκάθια
Πρέπει να είμαστε ευγνώμονες όχι μόνο για όσα έχουμε, αλλά για όλα όσα θα μπορούσαμε να έχουμε – αλλά, ευτυχώς, δεν έχουμε.
/