Καλοί Τρόποι: Δέκα Βασικές Αρχές

Καλοί Τρόποι: Δέκα Βασικές Αρχές
Photo by Valiant Made / Unsplash

Οι καλοί τρόποι είναι, στην ουσία τους, φροντίδα και προσοχή, ευαισθησία και σεβασμός για τα συναισθήματα των άλλων. Στην πραγματικότητα, είναι το άλφα και το ωμέγα, η μία αρχή συμπεριφοράς που ρυθμίζει τις αρμονικές σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους.

Το να έχεις καλούς τρόπους σημαίνει να είσαι ευγενικός και διακριτικός ώστε να μην προκαλείς   δυσφορία στους άλλους. Όσο απλό κι αν είναι να ακολουθήσουμε αυτόν τον κανόνα, φαίνεται ότι συχνά υποπίπτουμε  σε κοινωνικά ατοπήματα ενάντια στον καλύτερο εαυτό μας.

Ποιές είναι μερικές από τις  πλέον βασικές αρχές που συχνά παραβλέπουμε;

1 Είναι Φύση ή Ανατροφή;

Κάποιοι θα  πουν  ότι οι καλοί τρόποι δεν μπορούν να διδαχθούν και ότι το να είσαι ευγενικός και διακριτικός  είναι ένα φυσικό χαρακτηριστικό, μια  έμφυτη προδιάθεση.  

Όσο και αν είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι είναι από τη φύση τους  πιο ευγενικοί  και ότι ο χαρακτήρας εδώ παίζει σημαντικό ρόλο, η αλήθεια παραμένει ότι οι καλοί τρόποι  είναι μια κοινωνική δεξιότητα την οποία μπορεί κανείς να μάθει και να καλλιεργήσει. Αυτό που χρειάζεται είναι εξάσκηση, υπομονή και το πιο σημαντικό, καλή θέληση, με γνώμονα τη διακριτικότητα και τον σεβασμό.

2 Να γελάς ή όχι;

Φανταστείτε κάποιον που γλιστρά ή σκοντάφτει και πέφτει. Ή θυμηθείτε πώς νιώσατε όταν αυτό συνέβη σε εσάς.  Η αλήθεια είναι   ότι στιγμές αμηχανίας όταν κάποιος   "πέφτει από το ύψος του" ή όταν η εικόνα του τσαλακώνεται,  προκαλούν αυτόματα (άλλα όχι κακόβουλα) αυθόρμητο γέλιο στους άλλους.

Κι όμως, σε κανένα δεν αρέσει να γελάνε οι άλλοι εις βάρος του.

Και γι'αυτό, σε τέτοιες αμήχανες στιγμές ειναι καλό να είμαστε  ευγενικοί κα να μην γελάμε όταν κάποιος  'πέφτει" μπροστά στα μάτια μας.

Όσο εμείς γελάμε, κάποιου ανθρώπου η αξιοπρέπεια πληγώνεται. Εκτός βέβαια  αν κάποιος  ξεπεράσει την αμηχανία  του γελώντας και ο ίδιος  με τον εαυτό του, οπότε τα πράγματα είναι λίγο πιο εύκολα τότε.

Γενικά, δεν ειναι ευγενικό να γελάμε  με τους ανθρώπους στις αμήχανες στιγμές τους.

3 Να ψιθυρίσεις ή να φωνάξεις;

Αυτό είναι ένα ψευδές δίλημμα. Μα, και βέβαια, γιατί να φωνάζουμε όταν μπορούμε να ψιθυρίσουμε αυτό που θέλουμε; Παρακαλώ μη φωνάζετε. Αλλά και μην ψιθυρίζετε, επίσης.

Διότι  όταν ψιθυρίζουμε  παρουσία κάποιου άλλου που δεν μπορεί να ακούσει τι λέμε, δίνεται  η άσχημη εντύπωση ότι λέμε κάτι αρνητικό που δεν θέλουμε να ακούσουν, ίσως και κάτι αρνητικό γι'αυτόν τον ίδιο. Και αυτό κάνει τον άνθρωπο να νιώθει πολύ άβολα.

Το να μιλάμε ψιθυριστά σε κάποιον παρουσία άλλου προσώπου  που δεν μπορεί να ακούσει δεν ειναι μόνο εξαιρετικά αδιάκριτο , είναι και κακόγουστο.

4 Να κοιτάς στα μάτια ή να μην κοιτάς επίμονα;

Σε όλες τις πτυχές των κοινωνικών σχέσεων, η διατήρηση της οπτικής επαφής είναι ζωτικής σημασίας.

Σε αντίθεση με το να κοιτάς επίμονα, κάτι που  είναι άβολο και ενοχλητικό για τους άλλους, το να κοιτάς τους ανθρώπους στα μάτια όταν τους  μιλάς ή μιλάνε εκείνοι, δείχνει γνήσιο ενδιαφέρον και προσοχή.

Η αποφυγή της οπτικής επαφής από την άλλη, μπορεί  να είναι σημάδι κοινωνικής ντροπαλότητας και έλλειψης αυτοπεποίθησης.

5 Να το πεις ή να μην το δείξεις;

Αν δεν είναι η πρόθεσή σας να μεταδώσετε τα αληθινά αισθήματα και τις σκέψεις σας τα οποία είναι άλλα από τα λόγια σας, βεβαιωθείτε ότι οι εκφράσεις του προσώπου σας αντιστοιχούν σε αυτό που λέτε.

Εάν δεν πρόκειται να  πείτε αυτό που σκέφτεσθε, είτε επειδή δεν θέλετε είτε επειδή δεν πρέπει,  τότε καλύτερα να μην το δείξετε.

Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ των λόγων  και των πραγματικών σκέψεών σας, τότε τα μάτια και η γλώσσα του σώματός σας μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια σας και αυτό που μένει είναι το μη λεκτικό μήνυμα που επικοινωνείτε.

6 Να είσαι περίεργος ή να μην είσαι;

Η περιέργεια, λένε, σκότωσε τη γάτα, και ευτυχώς εσείς δεν είστε γάτα. Επίσης η περιέργεια δεν σκότωσε  ούτε και την ανθρωπότητα, αλλά…. πώς, όμως, μπορει η περιέργειά μας να βοηθήσει την ανθρωπότητα ή έστω εμάς τους ίδιους   όταν πρόκειται για υποθέσεις άλλων ανθρώπων που δεν μας αφορούν; Απλά, δεν βοηθά.

Το να κρυφακούς τις συζητήσεις των άλλων είναι τόσο αγενές όσο και το να ψιθυρίζεις μπροστά σε άλλους.

Ενώ το να ψιθυρίζεις μπροστα σε άλλους δείχει έλλειψη τακτ, το να κρυφακούς συζητήσεις στις οποίες δεν συμμετέχεις δηλώνει έλλειμα αξιοπρέπειας και αυτοσεβασμού.

7 Να το πάρεις μόνος σου ή να το ζητήσεις;

Εάν δεν μπορούμε να φτάσουμε το φαγητό , αντί να γέρνουμε, ή να απλώνουμε τα χέρια μας ως την άλλη άκρη του τραπεζιού για να το πάρουμε μόνοι μας, είναι καλυτερο-και σωστό- να ζητήσουμε να μας το δώσει κάποιος άλλος που είναι πιο κοντά.

Δεν είναι ωραίο να απλώνουμε την  παρουσία σας σε όλο το τραπέζι. Αυτό  προκαλεί αναστάτωση και δυσφορία στους άλλους. Δεν υπάρχει καμία κομψότητα ή χάρη στο να ενοχλείς τους άλλους.

Άλλωστε είναι θέμα ασφάλειας.Μπορεί να γίνει κάποιο ατύχημα όπως να   ρίξουμε κατά λάθος το ποτήρι του κρασιού, να λερώσουμε το τραπεζομάντηλο ή  τον συνδαιτυμόνα μας . Καλύτερα να είμαστε ασφαλείς παρά να λυπούμαστε μετά.

 Το να τρώς  είναι από τη φύση της μια επιθετική δραστηριότητα και τα εργαλεία που απαιτούνται για αυτό θα μπορούσαν γρήγορα να γίνουν όπλα. Οι καλοί τρόποι στο τραπέζι είναι, βασικά, ένα σύστημα ταμπού(απαγορεύσεων)  σχεδιασμένο  για να διασφαλίζει ότι η βία αποκλείεται.
-Μάργκαρετ Βίσερ

8 Να μιλάς ή να μην μιλάς;

Δεν είναι όλα τα θέματα κατάλληλα για συζήτηση ενώ τρώμε. Υπάρχουν μερικά πράγματα που δεν πρέπει να φέρνουμε στο τραπέζι από σεβασμό για την ώρα του φαγητού των ανθρώπων, ιδιαίτερα θέματα που κάνουν τους ανθρώπους να νιώθουν άβολα  ή τους κόβουν την όρεξη. Επίσης, ευαίσθητα θέματα όπως η θρησκεία, η πολιτική ή θέματα πιο προσωπικής φύσης θα πρέπει να αποφεύγονται.

Αυτό, βεβαίως, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το είδος της σχέσης και τον βαθμό οικειότητας των ανθρώπων που συγκεντρώνονται στο τραπέζι καθώς και από την κουλτούρα από την οποία προέρχονται ή μοιράζονται.

Ο εμπειρικός κανόνας εδώ απλός: καλύτερα να μη μιλήσεις παρά να πεις κάτι που δεν έπρεπε.

9 Να το κρατήσεις για τον εαυτό σου  ή να το πεις;

Όταν κάποιος μας λέει το μυστικό του, είναι επειδή πιστεύει σε εμάς και την ακεραιότητά μας. Ας μην τους απογοητεύσουμε.

Εάν βασίζεστε στην υπόσχεση κάποιου άλλου να μην πεί  αυτό  που εσείς  δεν μπορείτε να κρατήσετε για τον εαυτό σας, θυμηθείτε ότι εσείς πρώτοι αθετήσατε αυτή την υπόσχεση .

Ποτέ δεν λέμε τα μυστικά των άλλων.

10 Να διαφωνήσετε ή να κρατήσετε τη γνώμη σας για τον εαυτό σας;

Οι απόψεις πρέπει να εκφράζονται, διαφορετικά όλη η φασαρία για την ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης θα ήταν μάταιη και αυτό θα ήταν κρίμα  για το ανθρώπινο είδος.

Το να έχουμε άποψη για ότιδήποτε είναι καλό. Αλλά ας μην το φτάνουμε τόσο μακριά ώστε να δίνουμε μάχες  για να επιβάλουμε την άποψή μας.

Μπορούμε να υπερασπιζόμαστε  αυτό που πιστεύουμε, αλλά δεν έχει νόημα να διαφωνούμε για πάντα μέχρι να κάνουμε τους άλλους να συμφωνήσουν  μαζί μας. Δεν πρόκειται να συμφωνήσουν,  ειδικά επειδή η αγενής επιμονή δεν έχει μεταπείσει ποτέ κανέναν.

Δεν είναι ευγενικό να διαφωνείς με τους ανθρώπους συνέχεια.

Εάν θέλετε οι άνθρωποι να σέβονται το δικαίωμά σας στη δική σας γνώμη, θα πρέπει να σεβαστείτε και  εσείς τη δική τους. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Τελικά, είναι εύκολο  να φερόμαστε ευγενικά στους άλλους και έτσι να αποφεύγουμε και τα διάφορα ατοπήματα στις κοινωνικές μας επαφές.  Αρκεί  μόνο να λάβουμε υπ΄όψιν τι ενοχλει εμάς τους ίδιους, και, επομένως,  να μην το κάνουμε στους άλλους.

Οι καλοί μας τρόποι είναι, εν πολλοίς η προβολή της δικής μας αντίληψης για το πώς θέλουμε να μας συμπεριφέρονται οι άλλοι. Δεν έχουμε , λοιπόν, παρά να αντιμετωπίζουμε τους άλλους με την ίδια εκτίμηση   που πιστεύουμε ότι αξίζουμε για τον εαυτό μας.